یا زهرا سلام الله علیها

نامه اعمال در آیات و روایات

طبق آیات و روایات ازاعمال آدمى بدون اســتثنا ســؤال خواهد شد و قیامت یک روز بســیار طولانی اســت و انســانها از مواقف و گذرگاه هــای متعددی باید بگذرند و در هر صحنه و موقفی باید مدتی بایســتند.حالت انتظار و بازخواست گناهکاران در قیامت، آن چنان سخت است و گرفتارى تبهکاران در آن روز به گونه اى شدید است که طى تمامى ایستگاه ها و مواقف، تا پنجاه هزار سال طول مى کشد.
امام صادق علیه السلام در تأیید این معنا مى فرماید:(الا فحاسبوا انفسکم قبل ان تحاسبوا فان فى القیامة خمسین موقفا کلّ موقف مثل ألف سنه مما تعدون، ثم تلا هذه الایه “فى یوم کان مقداره خمسین الف سنه")؛ (آگاه باشید! پس به حساب خود رسیدگى کنید قبل از آنکه به حساب شما رسیدگى شود؛ به درستى که در قیامت پنجاه توقفگاه هست که هر کدام مانند هزار سال است از آنچه شما می شمرید)
(اصول کافی،ج8)
مراحل ثبت اعمال انسان
اعمال انسان باید در این دنیا به صورت کامل صورت برداری شود و چیزی از قلم نیفتد تا برای روز حساب ذره‌ای ظلم نشود .
1.مأموران ثبت اعمال
مأموران ثبت اعمال، ملائکه و فرستادگان الهی هستند. قران می‌فرماید:إِنَّ رُسُلَنَا یَکْتُبُونَ مَا تَمْکُرُونَ ؛ رسولان (فرشتگان ) ما، آنچه نیرنگ می‌کنید (و نقشه می‌کشید)، می‌نویسند!» (21/یونس)در سوره انفطار آیه 10 به صراحت اعلام می‌کند : وَإِنَّ عَلَیْکُمْ لَحَافِظِینَ ؛ و بی‌شک نگاهبانانی بر شما گمارده شده فرشتگان مأموران الهی هستند که در کنار ما قرار دارند و عملی را که ما انجام بدهیم می‌دانند و مأمورند آن عمل را دریافت و بایگانی کنند .از اعمال ما فیلم ناطق می‌گیرند و آنچه را که ضبط کرده‌اند در پرونده اعمال ما بایگانی می‌کنند ،به گونه‌ای که در روز قیامت وقتی پرونده اعمال به ما ارائه می‌شود همه آنچه را که در این دنیا انجام داده‌ایم به صورت تمام جلوی چشم خویش مشاهده می‌کنیم
2. کیفیت ثبت اعمال
فرشتگان ثبت اعمال به صورت کامل از اعمال انسان صورت برداری می‌کنند ،نه اینکه قلم و کاغذ در دست بگیرند و بنویسند فلان بنده این گناه را انجام داده است یا نماز خوانده است ،بالاتر از این است آن‌ها صورت برداری می‌کنند و این صورت برداری با صدا برداری است .به عبارت دیگر از اعمال ما فیلم ناطق می‌گیرند و آنچه را که ضبط کرده‌اند در پرونده اعمال ما بایگانی می‌کنند ،به گونه‌ای که در روز قیامت وقتی پرونده اعمال به ما ارائه می‌شود همه آنچه را که در این دنیا انجام داده‌ایم به صورت تمام جلوی چشم خویش مشاهده می‌کنیم .
3. بایگانی ثبت اعمال
همه آنچه که ما انجام می‌دهیم در اصل وجود ما باقی است یعنی یک جایگاه ثبت اعمال خود بدن انسان،یعنی طینت انسان و یا سلول‌های حافظه انسان است و ضمناً به لوح محفوظ هم منتقل می‌شود .
روز قیامت مردم اعمال خود را به گونه‌ای می‌بینند که گویا همین آلان مشغول انجام آن عمل هستند ،نه اینکه برای آنها یادآوری شود بلکه گویا در خود صحنه هستند. این گونه مردم اعمال خود را می‌بینند یعنی آنچه را که انجام داده‌اند مجدداً باز و برملا می‌شود. فرشتگانی که اعمال ما را دریافت کردند آن اعمال را بایگانی می‌کنند و روز قیامت ما آن اعمال را می بینیم.روز قیامت کتابی را برای او خارج می‌کنیم که این کتاب را منشور و باز شده می‌بیند .بعد به او خطاب می‌شود که :پرونده‌ات را بخوان که تو امروز برای محاسبه خودت کافی هستی…( سایت تبیان،99/7/18 )

آیت الله جوادی آملی در بخشی از تفسیر آیه 166 و 167 بقره که ناظر به عالم قبر و قیامت و بیزاری جستن بتها از عبادت کنندگانشان است، به تشریح ظهور حقیقت اعمال در قیامت می پردازد. بحث مهمی که در این آیات مطرح بود،یک قسمتش راجع به تجسم اعمال بود…عمل انسان هرگز از بین نمی رود و انسان با خود عمل،جزا داده می شود و نحوه جزای عمل هم مشخص است…
(که در آیات قرآن تقسیم بندی شده اند)
1.اصلِ حیات عمل و رؤیت متن عمل در قیامت
آیاتی که دلالت می‌کنند بر اینکه عمل زنده است و انسان اصل عمل را بعد از مرگ می‌بیند؛که دلالت می‌کنند بر اصل حیات عمل و اینکه هر انسانی عمل خود را می‌بیند و اینکه عمل چه خیر چه شرّ از نظر سنخ و نوع و چه ریز و چه درشت از نظر صغَر و کبَر (همه و همه) زنده‌اند و انسان متن عمل خود را می‌بیند.
2. «عندالله» جایگاه عمل و عامل خیر
آیاتی که دلالت می‌کنند بر اینکه آنچه که انسان به عنوان خیر فرستاد می‌بیند…می‌گوید اگر عمل خیر باشد جای این عمل عندالله است و چون عمل از عامل جدا نیست عامل هم جایگاهش عندالله است…
3. پیوند و همراهی عمل با عامل
آیاتی که دلالت می‌کنند به اینکه انسان عمل را به همراه خود می‌آورد و می‌فهمد که همراهان او چه کسانی‌اند و چه چیزی‌اند…
4. دریافت کامل عین عمل در قیامت
آیاتی که دلالت می‌کنند بر اینکه انسان هر چه انجام داده است به عین آن توفیه می‌شود (که لسان، لسانِ توفیه است):

﴿َوُفِّیَتْ کُلُّ نَفْسٍ مَا کَسَبَتْ﴾…
5. چشیدن و تجربه عین عمل در قیامت
آیاتی که دلالت می‌کنند به اینکه هر کسی عین آنچه که انجام داد آن را می‌آزماید؛ مثل اینکه انسان وقتی غذایی را طبخ کرد دست‌پخت خود را می‌چشد و می‌آزماید؛ یک کشاورز وقتی درخت را به ثمر رساند میوه باغش رامی‌آزماید.
6. جزا نفس کار و متن عمل
آیاتی‌که دلالت می‌کنند بر اینکه جزا نفس عمل است…
7. کیفیت و چگونگی ارائه عمل به انسان
آیاتی‌که دلالت می‌کنند بر اینکه خدا چگونه عمل را به انسان نشان می‌دهد؛ یعنی اینکه فرمود: هر کسی عمل خود را می‌بیند (حاضر می‌بیند) مزه آن را می‌چشد، عین آن توفیه می‌شود، عین آن جزای اوست، عین آن به همراه اوست…
8. ظاهر و باطن داشتن عمل
آیاتی که بازگوکننده آن است که عمل یک ظاهری دارد و یک باطنی که انسان با انس به این آیات، زمینه انس با مسأله تجسم اعمال در او فراهم می‌شود… [از نمونه های این آیات] آیه 10سوره مبارکه «نساء» است که فرمود: ﴿إِنَّ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوَالَ الْیَتَامَیٰ ظُلْماً…